Jak diagnozuje się i leczy chorobę zwyrodnieniową stawów?
Choroba zwyrodnieniowa stawów to bardzo często spotykane schorzenie, które objawia się bólem oraz ograniczeniem ruchomości stawów, a do tego powoduje problemy z poruszaniem się. Zazwyczaj jest ona kojarzona z osobami w wieku podeszłym, ale może również wystąpić już w wieku 40 lat. Jak wygląda diagnoza choroby zwyrodnieniowej stawów i jak ją leczyć?
Czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów i jak lekarz stawia diagnozę?
Choroba zwyrodnieniowa stawów1 pojawia się w związku z zaburzeniem jakości oraz ilości chrząstki stawowej, która ma amortyzować ruchy stawów i umożliwić przesuwanie się powierzchni stawowych. Wraz z upływem czasu uszkodzeniu zaczyna również ulegać chrząstka stawowa, torebka stawowa, a także otaczające staw więzadła, ścięgna i mięśnie. W związku z tym pojawia się ból, sztywność stawu, a potem jeszcze zniekształcenie jego obrysów oraz ograniczenie ruchomości.
Lekarz stawia diagnozę na podstawie charakterystycznych objawów oraz zmian, które można dostrzec na zdjęciach radiologicznych. Wśród typowych nieprawidłowości wymienia się:
-
zwężenie szpary stawowej,
-
torbiele zwyrodnieniowe oraz zagęszczenie kości, która znajduje się bezpośrednio pod chrząstką,
-
wyrośla kostne.
Czasami wykonuje się też dodatkowe badania, takie jak: USG stawów, tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny. Z kolei badania laboratoryjne są robione, gdy podejrzewana jest inna choroba reumatologiczna, a także w celu określenia, jakie jest bezpieczeństwo stosowanych leków. Jeśli w stawie pojawi się płyn, lekarz może zlecić wykonanie punkcji stawu oraz badanie płynu stawowego.
Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów
Leczenie2 tej choroby ma na cele złagodzenie albo usuniecie jej objawów, a także utrzymywanie aktywnego trybu życia. Bardzo często prawidłowe postępowanie pozwala na zapobiegnięcie niesprawności, dlatego ważna jest rehabilitacja oraz dbanie o dobrą sprawność fizyczną.
W leczeniu istotne znaczenie ma postępowanie niefarmakologiczne, które pozwala na zmniejszenie objawów choroby oraz liczby stosowanych leków. W postępowaniu niefarmakologicznym przy chorobie zwyrodnieniowej stawów pomóc może:
-
utrzymywanie prawidłowej masy ciała,
-
regularne wykonywanie ćwiczeń fizycznych,
-
odciążanie stawu,
-
unieruchomienie, które należy zastosować przy znacznym zaostrzeniu choroby z objawami zapalenia stawu,
-
okłady z lodu – przy stosowaniu na okolicę chorego stawu zmniejszają ból oraz objawy zapalenia,
-
powierzchowne stosowanie ciepła – przykładanie miejscowo ciepłego kompresu przyczynia się do zmniejszenia bólu, a do tego rozluźnia mięśnie. Jednak działa tylko na głębokości od 1 do 2 cm,
-
urządzenia, które pomagają w wykonywaniu codziennych czynności, np. uchwyty, które pomagają wchodzić po schodach.
Stosuje się również leczenie farmakologiczne - zwykle niesteroidowe leki przeciwzapalne. NLPZ nie tylko łagodzą ból, ale i zmniejszają stan zapalny. Przykładem takiego leków jest deksketoprofen. W razie ostrego bólu można przyjąć go niezależnie od posiłku, nawet na pusty żołądek.
Przed przyjęciem jakiegokolwiek leku najlepiej skonsultować wybór z lekarzem, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany może zagrażać zdrowiu.
Z kolei leczenie chirurgiczne bierze się pod uwagę przy zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej, która ogranicza codzienne funkcjonowanie danej osoby, sprawia ból, który jest trudny do opanowania i gdy nie działają inne rodzaje leczenia.
Referencje:
Klimiuk P., A., Kuryliszyn-Moskal A., Choroba zwyrodnieniowa stawów, 2016.
Romanowski W., Zdanowska A., Romanowski M., Choroba zwyrodnieniowa stawów - aktualne standardy leczenia [w:] „Forum Reumatol.”, 2016, tom 2, nr 2.
1 P. A. Klimiuk, A. Kuryliszyn-Moskal, Choroba zwyrodnieniowa stawów, 2016, s. 23-27.
2 W. Romanowski, A. Zdanowska, M. Romanowski, Choroba zwyrodnieniowa stawów - aktualne standardy leczenia [w:] „Forum Reumatol”, 2016, tom 2, nr 2, s. 52-57.
Artykuł partnera